上面的二部圖表示user A對item a和c感興趣,B對a b c d都感興趣,C對c和d感興趣。本文假設每條邊代表的感興趣程度是一樣的。
現在我們要為user A推薦item,實際上就是計算A對所有item的感興趣程度。在personal rank算法中不區分user節點和item節點,這樣一來問題就轉化成:對節點A來說,節點A B C a b c d的重要度各是多少。重要度用PR來表示。
初始賦予 $PR(A)=1, PR(B)=PR(C)=PR(a)=PR(b)=PR(c)=PR(d)=0$,即對於A來說,他自身的重要度為滿分,其他節點的重要度均為0。
然后開始在圖上游走。每次都是從PR不為0的節點開始游走,往前走一步。繼續游走的概率是$\alpha$,停留在當前節點的概率是$1-\alpha$。
第一次游走, 從A節點以各自50%的概率走到了a和c,這樣a和c就分得了A的部分重要度,$PR(a)=PR(c)=\alpha*PR(A)*0.5$。最后$PR(A)$變為$1-\alpha$。第一次游走結束后PR不為0的節點有A a c。
第二次游走,分別從節點A a c開始,往前走一步。這樣節點a分得A $\frac{1}{2}*\alpha$的重要度,節點c分得A $\frac{1}{2}*\alpha$的重要度,節點A分得a $\frac{1}{2}*\alpha$的重要度,節點A分得c $\frac{1}{3}*\alpha$的重要度,節點B分得a $\frac{1}{2}*\alpha$的重要度,節點B分得c $\frac{1}{3}*\alpha$的重要度,節點C分得c $\frac{1}{3}*\alpha$的重要度。最后$PR(A)$要加上$1-\alpha$
經過以上推演,可以概括成公式:
\begin{equation}PR(j)=\left\{\begin{matrix}\alpha*\sum_{i\in{in(j)}}\frac{PR(i)}{|out(i)|}\ \ \ \ if(j\ne{u})\\(1-\alpha)+\alpha*\sum_{i\in{in(j)}}\frac{PR(i)}{|out(i)|} \ \ \ \ if(j=u)\end{matrix}\right.\label{pr}\end{equation}
$u$是待推薦的用戶節點。
personalrank.py
#coding=utf-8 __author__ = 'orisun' import time def PersonalRank(G, alpha, root, max_step): rank = dict() rank = {x:0 for x in G.keys()} rank[root] = 1 #開始迭代 begin=time.time() for k in range(max_step): tmp = {x:0 for x in G.keys()} #取節點i和它的出邊尾節點集合ri for i, ri in G.items(): #取節點i的出邊的尾節點j以及邊E(i,j)的權重wij, 邊的權重都為1,歸一化之后就上1/len(ri) for j, wij in ri.items(): #i是j的其中一條入邊的首節點,因此需要遍歷圖找到j的入邊的首節點, #這個遍歷過程就是此處的2層for循環,一次遍歷就是一次游走 tmp[j] += alpha * rank[i] / (1.0 * len(ri)) #我們每次游走都是從root節點出發,因此root節點的權重需要加上(1 - alpha) tmp[root] += (1 - alpha) rank = tmp end=time.time() print 'use time', end - begin li = sorted(rank.items(), cmp=lambda x, y: cmp(x[1], y[1]), reverse=True) for ele in li: print "%s:%.3f, \t"%(ele[0], ele[1]), print return rank if __name__ == '__main__' : alpha = 0.8 G = {'A' : {'a' : 1, 'c' : 1}, 'B' : {'a' : 1, 'b' : 1, 'c':1, 'd':1}, 'C' : {'c' : 1, 'd' : 1}, 'a' : {'A' : 1, 'B' : 1}, 'b' : {'B' : 1}, 'c' : {'A' : 1, 'B' : 1, 'C':1}, 'd' : {'B' : 1, 'C' : 1}} PersonalRank(G, alpha, 'b', 50) #從'b'節點開始游走
輸出:
use time 0.00107598304749
B:0.312, b:0.262, c:0.115, a:0.089, d:0.089, A:0.066, C:0.066,
注意這里有一個現象,上述代碼從節點b開始游走,最終算得的PR重要度最高的不是b,而是B。
personalrank經過多次的迭代游走,使得各節點的重要度趨於穩定,實際上我們根據狀態轉移矩陣,經過一次矩陣運算就可以直接得到系統的穩態。公式\eqref{pr}的矩陣表示形式為:
\begin{equation}r=(1-\alpha)r_0+\alpha{M^T}\label{mat}\end{equation}
其中$r$是個n維向量,每個元素代表一個節點的PR重要度,$r_0$也是個n維向量,第i個位置上是1,其余元素均為0,我們就是要為第i個節點進行推薦。$M$是n階轉移矩陣:
\begin{equation}M_{ij}=\left\{\begin{matrix}\frac{1}{|out(i)|}\ \ \ \ if(j\in{out(i)})\\0 \ \ \ \ else \end{matrix}\right.\end{equation}
按照矩陣乘法把\eqref{mat}展開就可以得到\eqref{pr}。
由\eqref{mat}可以得到兩種變形:
\begin{equation}(I-\alpha{M^T})r=(1-\alpha)r_0\label{eq}\end{equation}
\begin{equation}r=(I-\alpha{M^T})^{-1}(1-\alpha)r_0\label{inv}\end{equation}
利用\eqref{eq},解一次線性方程組就查以得到$r$,對$r$中的各元素降序排列取出前K個就得到了節點i的推薦列表。實踐中系數矩陣$(I-\alpha{M^T})$是一個高度稀疏的矩陣,解這種線性方程流行的方法是GMRES。另外在scipy中提供了多種稀疏矩陣的存儲方法:coo,lil,dia,dok,csr,csc等,各有各的優缺點,dok可以快速的按下標訪問元素,csr和csc適合做矩陣的加法、乘法運算,lil省內存且按下標訪問元素也很快。更多內容參見scipy中的稀疏矩陣。
由於我們只關心$r$中各元素的相對大小,並不關心其真實值,所以\eqref{inv}可以寫為
\begin{equation}r=(I-\alpha{M^T})^{-1}r_0\end{equation}
矩陣$(I-\alpha{M^T})^{-1}$乘以$r_0$相當於是取出矩陣的第i列,因此為節點i進行推薦時對矩陣$(I-\alpha{M^T})^{-1}$的第i列排序即可,所以求出矩陣$(I-\alpha{M^T})$的逆就得到了所有節點的推薦結果。
pr_matrix.py
# coding=utf-8 __author__ = 'orisun' import numpy as np from numpy.linalg import solve import time from scipy.sparse.linalg import gmres, lgmres from scipy.sparse import csr_matrix if __name__ == '__main__': alpha = 0.8 vertex = ['A', 'B', 'C', 'a', 'b', 'c', 'd'] M = np.matrix([[0, 0, 0, 0.5, 0, 0.5, 0], [0, 0, 0, 0.25, 0.25, 0.25, 0.25], [0, 0, 0, 0, 0, 0.5, 0.5], [0.5, 0.5, 0, 0, 0, 0, 0], [0, 1.0, 0, 0, 0, 0, 0], [0.333, 0.333, 0.333, 0, 0, 0, 0], [0, 0.5, 0.5, 0, 0, 0, 0]]) # print np.eye(n) - alpha * M.T r0 = np.matrix([[0], [0], [0], [0], [1], [0], [0]]) # 從'b'節點開始游走 n = M.shape[0] # 直接解線性方程法 A = np.eye(n) - alpha * M.T b = (1 - alpha) * r0 begin = time.time() r = solve(A, b) end = time.time() print 'use time', end - begin rank = {} for j in xrange(n): rank[vertex[j]] = r[j] li = sorted(rank.items(), cmp=lambda x, y: cmp(x[1], y[1]), reverse=True) for ele in li: print "%s:%.3f, \t" % (ele[0], ele[1]), print # 采用CSR法對稀疏矩陣進行壓縮存儲,然后解線性方程 A =np.eye(n) - alpha * M.T b = (1 - alpha) * r0 data = list() row_ind = list() col_ind = list() for row in xrange(n): for col in xrange(n): if(A[row, col] != 0): data.append(A[row, col]) row_ind.append(row) col_ind.append(col) AA = csr_matrix((data, (row_ind, col_ind)), shape=(n, n)) begin = time.time() # 系數矩陣很稀疏時采用gmres方法求解。解方程的速度比上面快了許多 r = gmres(AA, b, tol=1e-08, maxiter=1)[0] # r = lgmres(AA, (1 - alpha) * r0, tol=1e-08,maxiter=1)[0] #lgmres用來克服gmres有時候不收斂的問題,會在更少的迭代次數內收斂 end = time.time() print 'use time', end - begin rank = {} for j in xrange(n): rank[vertex[j]] = r[j] li = sorted(rank.items(), cmp=lambda x, y: cmp(x[1], y[1]), reverse=True) for ele in li: print "%s:%.3f, \t" % (ele[0], ele[1]), print # 求逆矩陣法。跟gmres解方程的速度相當 A = np.eye(n) - alpha * M.T b = (1 - alpha) * r0 begin = time.time() r = A.I * b end = time.time() print 'use time', end - begin rank = {} for j in xrange(n): rank[vertex[j]] = r[j, 0] li = sorted(rank.items(), cmp=lambda x, y: cmp(x[1], y[1]), reverse=True) for ele in li: print "%s:%.3f, \t" % (ele[0], ele[1]), print # 實際上可以一次性計算出從任意節點開始游走的PersonalRank結果。從總體上看,這種方法是最快的 A = np.eye(n) - alpha * M.T begin = time.time() D = A.I end = time.time() print 'use time', end - begin for j in xrange(n): print vertex[j] + "\t", score = {} total = 0.0 # 用於歸一化 for i in xrange(n): score[vertex[i]] = D[i, j] total += D[i, j] li = sorted(score.items(), cmp=lambda x, y: cmp(x[1], y[1]), reverse=True) for ele in li: print "%s:%.3f, \t" % (ele[0], ele[1] / total), print
輸出:
use time 7.60555267334e-05
B:0.312, b:0.262, c:0.115, d:0.089, a:0.089, C:0.066, A:0.066,
use time 0.000385999679565
B:0.312, b:0.262, c:0.115, a:0.089, d:0.089, A:0.066, C:0.066,
use time 0.000133991241455
B:0.312, b:0.262, c:0.115, d:0.089, a:0.089, C:0.066, A:0.066,
use time 0.000274181365967
A A:0.314, c:0.189, B:0.166, a:0.159, C:0.076, d:0.063, b:0.033,
B B:0.390, c:0.144, d:0.111, a:0.111, C:0.083, A:0.083, b:0.078,
C C:0.314, c:0.189, B:0.166, d:0.159, A:0.076, a:0.063, b:0.033,
a a:0.308, B:0.222, A:0.159, c:0.133, d:0.070, C:0.063, b:0.044,
b B:0.312, b:0.262, c:0.115, d:0.089, a:0.089, C:0.066, A:0.066,
c c:0.340, B:0.192, C:0.126, A:0.126, d:0.089, a:0.089, b:0.038,
d d:0.308, B:0.222, C:0.159, c:0.133, a:0.070, A:0.063, b:0.044,