1.“樹狀數組”數據結構的一種應用
對含有n個元素的數組(a[1],...,a[k],...,a[n]):
(1)求出第i個到第j個元素的和,sum=a[i]+...+a[j]。
進行j-i+1次加法,復雜度為O(j-i+1)
(2)任意修改其中某個元素的值。
使用數組下標可以直接定位修改,時間復雜度為O(1)
對於同時支持上述兩種操作的系統中,求和操作(1)求任意連續個數組元素和的平均時間復雜度為O(n),修改操作(2)時間復雜度是O(1)。如果系統中大量進行上述兩種操作m次,其中執行操作(1)概率1/p,操作(2)概率1-1/p,則系統時間復雜度為:
可以使用樹狀數組使得上述兩種操作的時間復雜度為O(m*logn)。
2.樹狀數組介紹
核心思想:
(1)樹狀數組中的每個元素是原數組中一個或者多個連續元素的和。
(2)在進行連續求和操作a[1]+...+a[n]時,只需要將樹狀數組中某幾個元素的和即可。時間復雜度為O(lgn)
(3)在進行修改某個元素a[i]時,只需要修改樹狀數組中某幾個元素的和即可。時間復雜度為O(lgn)
下圖就是一個樹狀數組的示意圖:
解釋如下:
1) a[]: 保存原始數據的數組。(操作(1)求其中連續多個數的和,操作(2)任意修改其中一個元素)
e[]: 樹狀數組,其中的任意一個元素e[i]可能是一個或者多個a數組中元素的和。如e[2]=a[1]+a[2]; e[3]=a[3]; e[4]=a[1]+a[2]+a[3]+a[4]。
2) e[i]是幾個a數組中的元素的和?
如果數字 i 的二進制表示中末尾有k個連續的0,則e[i]是a數組中2^k個元素的和,則e[i]=a[i-2^k+1]+a[i-2^k+2]+...+a[i-1]+a[i]。
如:4=100(2) e[4]=a[1]+a[2]+a[3]+a[4];
6=110(2) e[6]=a[5]+a[6]
7=111(2) e[7]=a[7]
3) 后繼:可以理解為節點的父親節點。是離它最近的,且編號末位連續0比它多的就是它的父親,如e[2]是e[1]的后繼;e[4]是e[2]的后繼。
如e[4] = e[2]+e[3]+a[4] = a[1]+a[2]+a[3]+a[4] ,e[2]、e[3]的后繼就是e[4]。
后繼主要是用來計算e數組,將當前已經計算出的e[i]添加到他們后繼中。
前驅:節點前驅的編號即為比自己小的,最近的,最末連續0比自己多的節點。如e[7]的前驅是e[6],e[6]的前驅是e[4]。
前驅主要是在計算連續和時,避免重復添加元素。
如:Sum(7)=a[1]+...+a[7]=e[7]+e[6]+e[4]。(e[7]的前驅是e[6], e[6]的前驅是e[4])
計算前驅與后繼:
lowbit(i) = ( (i-1) ^ i) & i ;
節點e[i]的前驅為 e[ i - lowbit(i) ];
節點e[i]的前驅為 e[ i + lowbit(i) ]
3.樹狀數組代碼示例

1 #include <iostream> 2 #include <stdio.h> 3 4 using namespace std; 5 6 int input(int*,int*,int); ///輸入數據 7 int calStageSum(int*,int); ///計算樹狀數組 8 int getSum(int*,int); ///求出前n個數字的和 9 int updataElement(int*,int*,int,int,int); ///更新某一位置上的元素 10 11 int main (){ 12 int n; 13 int newValue; 14 cout<<"Input the n(n>3) :"; 15 cin>>n; 16 17 int *num = new int[n+1]; 18 int *sum = new int[n+1]; 19 20 cout<<"Input "<<n<<" numbers"<<endl; 21 input(num,sum,n); 22 calStageSum(sum,n); 23 24 cout<<"The sum of first three number:"<<getSum(sum,3)<<endl; 25 26 cout<<"Update the 2nd number value:"; 27 cin>>newValue; 28 updataElement(sum,num,n,2,newValue); 29 30 cout<<"The sum of first three number:"<<getSum(sum,3)<<endl; 31 32 delete []num; 33 delete []sum; 34 return 0; 35 } 36 37 int input(int* num,int *sum,int n){ 38 for(int i=1;i<=n;i++){ 39 cin>>num[i]; 40 sum[i] = num[i]; 41 } 42 return 0; 43 } 44 45 int calStageSum(int *sum,int n){ 46 int lowbit; 47 int par; 48 for(int i=1;i<=n;i++){ 49 lowbit = ((i-1)^i)&i; 50 par = lowbit+i; ///后繼節點id 51 if(par <= n){ 52 sum[par] = sum[par] + sum[i]; 53 } 54 } 55 return 0; 56 } 57 58 int getSum(int* sum,int n){ 59 int sumPreN = 0; 60 int lowbit = 0; 61 while(n!=0){ 62 sumPreN += sum[n]; 63 lowbit = ((n-1)^n)&n; 64 n = n - lowbit; ///前驅節點id 65 } 66 return sumPreN; 67 } 68 69 int updataElement(int* sum,int *num,int n,int pos,int newvalue){ 70 int lowbit = 0; 71 int dis = newvalue - num[pos]; 72 num[pos] = newvalue; 73 sum[pos] = sum[pos]+dis; 74 75 while(true){ 76 lowbit = ((pos-1)^pos)&pos; 77 pos = pos + lowbit; ///后繼節點id 78 if(pos <= n){ 79 sum[pos] = sum[pos]+dis; 80 } 81 else 82 break; 83 } 84 return 0; 85 }